Pożary lasów są jednym z najpoważniejszych zagrożeń ekologicznych. Niszczące działanie ognia obejmuje cały ekosystem, wpływa zarówno na drzewostan, runo leśne, glebę wraz z mikroorganizmami, jak i na zwierzęta. Akcje ratownicze, prowadzone zwykle w ekstremalnych warunkach, wymagają dużego zaangażowania potencjału ludzkiego i sprzętu gaśniczego. Duże kompleksy leśne, parki krajobrazowe często leżą w pobliżu miast i osiedli, dla których są zielonymi płucami. Płonące lasy bardzo szybko stają się zagrożeniem dla ludności miast i zakładów przemysłowych znajdujących się w ich pobliżu.

Do gaszenia pożarów podpowierzchniowych torfowisk i murszu konieczne jest użycie środków zwilżających, które dzięki swym właściwościom o wiele łatwiej i szybciej niż woda przenikają do miejsc objętych ogniem. W 2007 r. w CNBOP w ramach projektu badawczo rozwojowego „Badania nad otrzymaniem ekologicznego, biodegradowalnego środka zwilżającego, zwiększającego skuteczność akcji ratowniczo-gaśniczych i podnoszącego bezpieczeństwo powszechne kraju”, finansowanego ze środków MNiSW rozpoczęto badania nad opracowaniem kompozycji środka zwilżającego do gaszenia lasów i torfowisk.

W trakcie realizacji projektu opracowano nowe kompozycje gaśnicze oraz sposoby ich wytwarzania. Podczas badań aplikacyjnych stwierdzono wysoką efektywność działania nowych preparatów. Dla roztworów 1% wszystkie kompozycje wykazały zdolność zwilżania nawet do 40 razy wyższą od wody. Skuteczność stosowania roztworów opracowanych kompozycji do celów gaśniczych została potwierdzona w badaniach terenowych, w warunkach rzeczywistych.

Biodegradację nowatorskich koncentratów gaśniczych wyznaczono metodą 301 A względem zawartości rozpuszczonego węgla organicznego. Dla poszczególnych środków po 28 dniach rozkładu otrzymano wyniki potwierdzające ich wysoką biodegradowalność t.j: 94%, 92%, 96%.

Badania nowo opracowanych kompozycji gaśniczych zawierają w swej recepturze zarówno surfaktanty jak i inne składniki o niskim stopniu oddziaływania na środowisko (toksyczność doustna dla szczura > 2500 mg/kg).

Uzyskane wyniki badań potwierdzają przydatność opracowanych kompozycji do gaszenia terenów leśnych i torfów. Stosowanie tych preparatów na szeroką skalę może przyczynić się do zmniejszenia powierzchni spalonej, jak również do ograniczenia strat wynikających z wydzielaniem się posuszu po pożarach pokrywy gleby. Pozwala to na stwierdzenie, że preparaty są przydatne do stosowania w ochronie przeciwpożarowej lasu.

Nagrody

1. Godło Promocyjne „Teraz Polska” w VII edycji Konkursu „Teraz Polska” dla Przedsięwzięć Innowacyjnych
2. Złoty medal podczas 59 Światowych Targach Wynalazczości, Badań Naukowych i Nowych Technik „BRUSSELS INNOVA 2010”
3. Dyplom Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za transfer wiedzy, innowacyjne rozwiązania w dziedzinie technologii i myśli technicznej podczas XVIII Krajowej Wystawy - Giełda Wynalazków Nagrodzonych w 2010
4. Złoty medal podczas Międzynarodowej Warszawskiej Wystawy Innowacji IWIS 2011
5. Wyróżnienie podczas Międzynarodowej Warszawskiej Wystawy Innowacji IWIS 2011
6. Medal im. Marii Skłodowskiej Curie podczas Światowego Konkursu Wynalazków Chemicznych 2011
7. Dyplom Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za transfer wiedzy, innowacyjne rozwiązania w dziedzinie technologii i myśli technicznej podczas XIX Krajowej Wystawy - Giełda Wynalazków Nagrodzonych w 2011

Konferencje

1. 17th International Symposium on Surfactants in Solution, Berlin 2008
   • Study on Wettability and Absorptivity of Basic Components of Wetting Agents and Their Mixtures - B. Twardochleb, A. Pańka, B. Porycka, J. Rakowska
2. Sixth Mediterranean Combustion Symposium, Corsica 2009
   • Study On Foamability And Extinguishing Power  A New Composition Of Wetting Agents For Forest Fire Fighting - Joanna Rakowska, Bożenna Porycka
3. VI Kongres Technologii Chemicznej, Warszawa 2009
   • Właściwości zwilżające oraz podatność na wchłanianie przez materiały hydrofobowe dwuskładnikowych układów związków powierzchniowo czynnych - B. Twardochleb, M. Kośla, B. Porycka, J. Rakowska
4. XXVIII Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Inżynieria Procesowa w Ochronie Środowiska”, Opole-Turawa 2010
   • Wpływ pianotwórczych środków gaśniczych na środowisko
5. Międzynarodowa konferencja Nauka i innowacje a system bezpieczeństwa państwa, Warszawa 2011
   • Badania nad otrzymaniem ekologicznego, biodegradowalnego środka zwilżającego, zwiększającego skuteczność akcji ratowniczo-gaśniczych i podnoszącego bezpieczeństwo powszechne kraju - Joanna Rakowska
6. Konferencja pn. "Bezpieczeństwo pożarowe lasów", Kliniska 2011
   • Środek zwilżający do gaszenia pożarów lasów i torfowisk - B. Porycka, M. Kwiatkowski
7. XXIX Międzynarodowa Konferencja Procesowa w Ochronie Środowiska, Opole Pokrzywna 2011
   • Optymalizacja eksploatacji środków gaśniczych w aspekcie ochrony środowiska - Katarzyna Radwan, Joanna Rakowska, Bożenna Porycka
8. ECIS2012 International conference on colloid and interface science, Malmö/Lund 2012
   • Physicochemical and functional properties of surfactants and their mixtures used in wetting agents in fire fighting - K. Prochaska, J. Rakowska,  B. Twardochleb
9. VII International Conference on Forest Fire Research, Coimbra 2014
   • Wettability and extinguishing power of different wetting composition for wildland fire fighting, Advances in Forest Research - J. Rakowska, B. Porycka, K. Radwan, R. Szczygieł, M. Kwiatkowski